Сохта салафийларнинг кўплаб ботил даъволари бўлиб, улардан айримларини келтириб ўтамиз.

Улар: – Қуръон ва суннат матнларининг зоҳири билан чекланиб, юзаки ҳукм чиқарадилар; – “такфир” (ўзгани куфрда айблаш) ва “ҳижрат” (ватанни тарк этиш) каби диний атамалардан фойдаланиш орқали мусулмонларни ватангадо қиладилар;

– фиқҳий мазҳабларни бидъат деб бемазҳабликни тарғиб қиладилар;

– тасаввуф ва урфни шариатга хилоф деб ҳисоблайдилар;

– ғайридинларга ўта муросасиз муносабатда бўлиб, диний бағрикенгликни ёқламайдилар. .

Сохта салафийларнинг ҳанафий мазҳабига зид асосий даъволари қуйидаги ғояларда ўз аксини топади:

– “Исолус-савобга” (إِيصَالُ الثَّوَابِ), яъни бировларга атаб қилинган савобларнинг уларга етиб боришига муросасиз муносабатда бўладилар. Масалан, маййитга Қуръон тиловатидан ҳосил бўлган савобнинг етиб боришини инкор этадилар;

– “Васийла” (الْوَسِيلَةُ), яъни дуо жараёнида Пайғамбар алайҳиссаломнинг номларини тилга олишни ёхуд дуо қабул бўлиши учун у кишини воситачи қилишни ширк деб биладилар;

– қабрларни зиёрат қилиш ва марҳум кишиларга Қуръон тиловат қилишни бидъат деб ҳисоблайдилар. Мақбара ва мозорларни зиёрат қилувчиларни “қубурий” (яъни қабрларга сиғинувчи)лар деб аташдек жирканч иш қиладилар;

– ҳар қандай янгиликни “бидъат” деб, уни рад этадилар;

– ўзларини “юқори табақа мусулмонлари” деб ҳисоблаб, мазҳабларга мансуб мусулмонларни паст табақа, заиф ва ноқис мусулмонлар деб биладилар. Улар ўзларини салафларга эргашувчилар деб ҳисоблаб, мазҳабдаги мусулмонларни эса айрим олимларгагина эргашадилар деб даъво қиладилар.

Ҳозирги кунда замонавий салафийлар бир неча гуруҳларга бўлиниб кетган. Уларни умумлаштириб, икки гуруҳга ажратиш мумкин:

Биринчиси, давлат бошқарувида шариатнинг устуворлигига эришиш учун жангу жадаллар билан ҳаракат қиладиган кескин фикрдаги салафийлар.

Иккинчиси, ўзларини гўёки давлатдаги мавжуд қонун-қоидаларга итоат этадиган ва қарши чиқмайдиган қилиб кўрсатадиган, жангарилик фаолияти билан шуғулланмайдиган “мўътадил” салафийлар деб ҳисоблайдиганлар. Улар ўзларини диний мутаассибона қарашларидан қайтмаган ҳолда, бошқа қарашларга нисбатан ҳурмат билан қарайдиганлар гуруҳига мансуб бўлиб, муайян мазҳабга мансуб бўлишни ёқламайдилар.

Ҳозирда сохта салафийлик ғоялари остида, асосан, Шимолий Африка, Яқин Шарқ, Кавказ ва Марказий Осиёнинг айрим ҳудудларида фаолият олиб борадиган ҳаракатлар жамиятдаги эътиқодий бирлик, барқарорлик ва тараққиёт учун реал таҳдидга айланганини алоҳида таъкидлаш зарур.

«Сохта салафийларнинг саёз сабоғи»
китобидан

Инсон учун киндик қони тўкилган ер қадрли бўлади, қаерда бўлмасин унга талпинаверади. Ватанни севиш, уни ардоқлаш инсон табиатидаги нозик, теран туйғу. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам Мадинага ҳижрат қилаётиб, туғилиб ўсган Ватани – Макка шаҳрига юзланиб: “Қандай яхши юртсан! Мен учун нақадар севимлисан! Агар қавмим мени сендан чиқармагинда, сендан бошқа юртда яшамас эдим”, деганлар (Имом Термизий ривояти).

Ҳаётимизга маъно ва мазмун олиб кирувчи тинчлик-ҳотиржамлик каби илоҳий неъматларнинг қадрига етиш, уларга шукр қилиш, уни асраб-авайлаш барчамизнинг бурч ва вазифамиздир. Буни, айниқса, юрт ҳимоячиси деган шарафли ва масъулиятли касбни танлаган ҳарбийларимиз янада теранроқ англайди.

1992 йил 14 январь куни мустақил давлатимиз тарихида муҳим воқеа юз берди. Республикамиз Қуролли Кучлари ташкил топди. Бугун ушбу тарихий воқеага 31 йил тўлди. 1993 йилдан эътиборан 14 январь юртимизда “Ватан ҳимоячилари куни”, деб эълон қилинди. Жорий йил ана шу шонли сананинг 30 йиллигини нишонлаяпмиз.

Инсоннинг ўз халқига бўлган садоқати ва фидоийлиги она Ватанни ҳимоя қилиши, тараққий топиб, ҳар томонлама мустаҳкам ва қудратли бўлиши ҳамда халқининг тинч ва фаровон ҳаёт кечиришига имкон даражада ҳисса қўшиши билан ўлчанади.

Ушбу қутлуғ сана билан юрагида Ватан ва халқ севгиси маҳкам жой олган шижоатли ўғлонлар, юрт сарҳадларини сергаклик билан қўриқлаётган ака-укаларимиз қатори юрт тинчлиги ва осойишталиги йўлида турли соҳаларда хизмат қилаётган барча ватандошларимизни муборакбод этамиз.

Баҳриддин ХУШБОҚОВ
тайёрлади.

Бир киши Али ибн Абу Толиб розийаллоҳу анҳунинг олдига келиб, ризқининг торлигидан шикоят қилди.

Али розийаллоҳу анҳу:

– Эҳтимол сен тўмтоқ қалам билан ёзарсан? – деди. У:

– Йўқ, – деди. Ҳазрат Али:

– Эҳтимол синиқ тароқ билан соч тарарсан? – деди. Ҳалиги киши:

– Йўқ, – деди. Ҳазрат Али:

– Эҳтимол ўзингдан ёши катта одамнинг олдига тушиб юрарсан? – деди. У:

– Йўқ, – деди. Али каррамаллоҳу важҳаҳу: .

– Эҳтимол бомдод намозидан кейин кун чиқмасдан ухларсан? – деди. У:

– Йўқ, – деди. Ҳазрат Али:

– Эҳтимол ота-онангнинг ҳаққига дуо қилмай қўйгандирсан? – деди. У:

– Ҳа, – деди. Шунда Али розийаллоҳу анҳу:

– Уларни эслаб тургин. Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан эшитганман. У зот: “Ота-онага дуо қилишни тарк этиш ризқни кесади”, деганлар, – деди.

Ҳар намоздан кейин икки дақиқангизни ота-онангизга дуо қилишдан қизғанманг.

Ҳомиджон қори ИШМАТБЕКОВ

Ўзбекистон элчихонаси вакиллари Жанубий Кореядаги мусулмонлар жамоати бош имоми Ли Джу Хва билан учрашув ўтказдилар, деб хабар қилмоқда «Дунё» АА мухбири.
Мулоқот чоғида Корея Мусулмонлар федерацияси (КМФ) билан Ўзбекистон мусулмонлари идораси ўртасида ўзаро алоқаларини йўлга қўйиш, зиёрат туризми йўналишида ҳамкорликни фаоллаштириш масалалари муҳокама қилинди.
Таъкидлаш керакки, Корея Мусулмонлари федерацияси раҳбарияти 2022 йил 1-5 ноябрь кунлари Ўзбекистонга сафари давомида юртимизда ўтказилган «Халқаро зиёрат туризми ҳафталиги»даги иштирок этди, шунингдек, қатор икки томонла учрашувлар ўтказди.
Ли Джу Хва Корея Мусулмонлари федерацияси раҳбарияти ўзбекистонлик ҳамкорларнинг Жанубий Кореяга жавоб сафарини катта қизиқиш билан кутаётганини ҳамда кенг кўламли амалий ҳамкорликни йўлга қўйиш истагида эканини таъкидлади.
Учрашув якунида Кореядаги мусулмонлар жамоати бош имоми Ўзбекистоннинг зиёрат туризми йўналишидаги улкан салоҳиятини Жанубий Кореяда кенг тарғиб қилиш ва келгусида ушбу мамлакатдан сайёҳларни жалб қилиш бўйича тегишли ишларни олиб боришга тайёр эканлигини яна бир бор таъкидлади.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Шу йилнинг 23 январидан 23 апрелига қадар Жидда (Саудия Арабистони)да Ислом санъати бўйича биринчи Биеннале бўлиб ўтади. Унда Ўзбекистоннинг 27 та экспонати намойиш этилади.

Тадбир Дирий биеннале фонди ва Саудия Арабистони Маданият вазирлиги ҳамкоригида ташкил этилмоқда. Ундан кўзланган мақсад “ўтмиш, ҳозирги кун ва келажакни боғлаш”дан иборат. Биенналенинг асосий мавзуси «Аввал байт» деб номланиб, у араб тилида “биринчи уй” деган маънони билдиради. Даставвал Байт — Қуръони каримда келтирилган иборат бўлиб, у мусулмонларнинг энг  муқаддас маскани – Маккадаги Каъбага нисбатан қўлланилади.  

Ташкилотчиларнинг қайд этишича, тадбир анъаналарни сақлаган ҳолда, инновацияларни илгари суради. Унда санъат соҳасидаги маънавий изланишлар унинг барча кўринишдаги бадиий ифода ва шаклларида тақдим этилади.  

Тадбирда Ўзбекистон тарихий меросини Маданият ва санъатни ривожлантириш жамғармаси таништиради.  

 “Ислом санъати биенналесида Ўзбекистоннинг бебаҳо экспонатлари туркумини  таништириш биз учун катта шараф. Юртимиз бой меросини халқаро ҳамжамиятга намойиш этиш ҳамда халқаро ҳамкорликни йўлга қўйиш Ўзбекистон Маданият ва санъатни ривожлантириш жамғармасининг муҳим вазифаси ҳисобланади. Биенналеда иштирок этиш бу ишларни амалга ошириш учун ажойиб имкониятдир”, - дейди Жамғарма Кенгаши раиси ўринбосари Саида Мирзиёева.  

Жидда шаҳридаги кўргазмада Ўзбекистон маданий меросини акс эттирувчи 17 та экспонат намойиш этилади. Ислом оламининг энг муҳим қўлёзмаларидан бири бўлган VIII асрга оид Катталангар Қуръонининг бир неча саҳифаси, XVII асрга оид “Имом ал-Бухорийнинг Ал-Жомеъ ас-Саҳиҳ” ҳадислар тўплами,  Самарқанд ва Афросиёбнинг  X-XII асрларга оид сопол кўза ва косалари, миллий  либослар, пойафзаллар ва бошқа ноёб экспонатлар шулар жумласидандир.

Ўзбекистон Маданият ва санъатни ривожлантириш жамғармаси ижрочи директори Гаянэ Умерованинг маълум қилишича, ислом санъати биенналеси ушбу нодир маданият билан боғлиқ лойиҳаларни намойиш этиш имконини берувчи муҳим  халқаро тадбирдир. Ўзбекистон бой тарихга эга, ўтмишимизнинг  аксарият қисми ислом анъаналари билан чамбарчас боғлиқ. Мамлакатимиз томонидан намойиш этилаётган экспонатлар жаҳон ҳамжамиятининг уларни ўрганишга бўлган қизиқишини оширишга қаратилган.  

Биеннале доирасида Жамғарма томонидан юртимиз маданий мероси билан таништиришга қаратилган кенг оммавий дастур  ташкиллаштириш режалаштирилган. У мунозаралар, мусиқий чиқишлар, кино намойишлари ва амалий дарсларни ўз ичига олади. Шунингдек, анъанавий мусиқий  асбоблари жўрлигида “Ўлим минораси”(1924) номли овозсиз фильми, “Ал-Бухорий” (1998) ҳам намойиш этилиб, кулолчилик, сўзана ва бошқа мавзулар бўйича маҳорат дарслари ва бошқа кўплаб тадбирлар ҳам ташкил этилиши кўзда тутилган.  

ЎзА