www.muslimuz
И С Т И Ғ Ф О Р
Истиғфорнинг луғавий маъноси, беркитиш ва устини ёпишдир. Аллоҳ мағфират қилди, дегани гуноҳни беркитди деганидир. Истиғфор (гуноҳнининг кечирилишини) сўрашдир. Ҳадис ва Ҳаёт китоби (35 жуз, зикр, дуолар, истиғфор ва тавба).
Ёшинг катта бўлган сари охиратингни ўйлаб қоларкансан. Мана бир неча йиллардан бери ўлимни тез-тез ўйлаб, ўзимни ҳаётимни ислоҳ қила бошладим. Ҳаётимда кўп синов имтиҳонлари бўлиб ўтган. Синовлар келганда пайғамбаримиз Муҳаммад (саллолоҳу алайҳи вассалам)ни ўргатган дуоларни қайта-қайта кўплаб ўқирдим. Албатта бу дуолар ўша синовларимга тегишли бўлган бошқа жабҳаларига ёрдам берарди, аммо мани қийнаётган ўша синов тўхтамас эди. Кунлардан бир куни дўстларим менга истиғфор айтишимни, бу истиғфор очилмаётган эшикларни очиб юборишига маслаҳат беришди. Астағфируллоҳ; - дедим ва ўзимга ҳар кунлик вазифа қилиб олдим. Ҳар куни ишга кетаётганимда йўл-йўлакай – “астағфируллоҳ”, деб истиғфор эта бошладим. Кунига бир неча юзлаб истиғфор келтира бошлар ва ўзимга ўзим савол берардим. “Роббим билиб билмай қилган гуноҳларимни кечир, авф эт”, дейман, “аммо билганимдан билмаган гуноҳларим кўпку, нимага тушунмаган ҳолатда истиғфор айтвоман, яна ёлғончилардан бўлиб қолмай”, деб қўрқардим. Юрсам ҳам турсам ҳам Роббимга илтижо қилардим: - “Роббим манга гуноҳларимни кўрсат, билдир, насуҳо тавбасини қилай,”- дердим. Астағфируллоҳ!!!. Роббим манга болалик вақтимдаги мактабда ўқиб юрган чоғларимдаги ҳамиша қалбимни бир чеккасидаги қора нуқтадек доғни, қачон эсласам юрагим қалбим ғашланадиган хотирани эслатди. Оҳ, энди тушиндим, нимага истиғфор айтишимни. Мактабимдаги физика ўқитувчиси бир куни дарс давомида ўқувчиларнинг дарсга қулоқ солмаётганини сезиб қолиб, ашаддий тўпалончи ўғил болалар ва сергап қиз бола ўқувчиларни турғазиб роса танбеҳ бердилар, сўнгра эсимда бўлса кўпчиликка синф журналига 2 баҳо қўйдилар. Кейин ўтилган дарсни конспект дафтарга ёзган ва ёзмаганлигимизни текшириш учун ҳар бир ўқувчининг синф дафтарини текшира бошладилар, мен ўша вақтда аксига олиб энг охирги синф партасида ўтирар эдим. Кўз ойнагим бошқа жойда қолиб кетгани учун доскадаги формулаларни кўра олмай ёнимдаги дугонамга илтимос қилиб: - “сен ёзиб олгин мен сендан кўчириб оламан”, - дедим. Минг афсуслар бўлсинки дугонам илтимосимни эътиборга олмади ва у ҳам устоздан гап эшитиб 2 баҳони олволди, ҳафа ҳам бўлмади. Гал менга келди, устозим мени жуда ҳурмат қилардилар, қарасалар мен ҳам ёзмаганман, бундан хуноблари ошиб жаҳил устида роса мени койидилар ва албатта менга ҳам 2 баҳо қўйилди. Чорак баҳосини 5 баҳо қилмоқчи бўлган мендек бир ўқувчига жуда алам қилиб, бечора ўқитувчини ҳақорат қилиб ҳафа қилиб қўйдим. Ўша куни физика ўқитувчимиз ҳаммамиздан қаттиқ ҳафа бўлдилар, аммо синфдошларим мендан бундай ҳолатни ҳеч қачон кўришмагани учун биринчи марта 10 йил деганда ўқитувчига гап қайтарганимни кўришиб донг қотиб қолишди. Улар кўзларини катта катта очиб менга ҳайрат билан қарашарди. Мен бу қилган ишимдан, сабрсизлигимдан қаттиқ уялдим. Мана 45 йилдирки шу воқеяни унута олмайман. Қанийди бир кўрсаму улардан – ўқитувчимдан кечирим сўрасам. Роббимга шу қилган ишим учун истиғфор келтирдим, аммо бандаси кечирмагунича аллоҳ ҳам кечирмас экан. Энди нима қиламан, у инсон аллақачон ўтиб кетган бўлсалар. Яқин бир дўстимга шу воқеяларни гапириб бердим ва ёрдам сўрадим. Дўстим бир ҳадисни гапириб берди, пайғамбаримиз Мухаммад саллолоҳу алайҳи васаллам айтган эканлар; - “Қабр эгалари қабрда пушаймон бўлиб ётишар экан, яхши инсонлар қанийди савоб амалларини бундан ҳам кўпроқ қилсам, - деб, ёмон инсонлар эса қанийди тирилиб бир марта бўлса ҳам сажда қилсам ва бир марта бўлса ҳам субаҳаналлоҳ десам”, деб орзу қилишар экан. Яқин дўстим менга жуда чиройли маслаҳат берди. У айтдики; - ҳар куни кўплаб тасбеҳ ташенг, айниқса субаҳаноллоҳни ва савобини ўқитувчизга бағишланг, зора сизнинг истиғфорингиз ва тасбеҳингиз сабабли қабр азобидан озод бўлсалар, - деди. Субаханаллоҳ, алхамдулиллаҳ, астағфириллоҳ.... юзлаб, минглаб тасбеҳ ташлаб савобини ўқитувчимга баҳшида қилдим. Роббимдан сўраган сарим гуноҳларим кўрина бошлади, астағфируллоҳ буларни қачон тузатиб оламан. Жуда қўрқдим. Аммо истиғфорнинг мағзини тушиниб олдим. Минглаб миллионлаб истиғфор айтдим. Кўчаларда кетаётиб юрган ҳолатда писта чақиб пўчоғини, сигарет чекиб, муз - қаймоқ ейиб, автобусдан тушаётиб чипта қоғозни ерга ташлаймиз, туфлаймиз, сув ичиб идишини дуч келган ерга улоқтириб ва бошқа ишларимиз билан бизни кўтариб турган заминни ифлослантирамиз. Ана сизга гуноҳ, яна буни устига кўчаларни супураётган тозаловчи азизларимизни дили оғриб, бизни дуобад қиладилар. Биз парво ҳам қилмаймиз. Ана яна битта гуноҳ. Астағфируллох!!!.
Аллоҳ таоло Нисо сурасида: “ Ким ёмонлик қилса ёки ўзига зулм этса, сўнгра Аллоҳга истиғфор айтса, Аллоҳни мағфиратли ва раҳимли Зот топадир”, деган (110-оят). Аллоҳга ҳамдлар бўлсинки, тавба қилиш орқали ечилмаётган ўша синовим алҳамдулиллаҳ жуда чиройли ечилди. Субаҳаналлоҳ!.
- Ал-Ағарр ал-Музаний р.а.дан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Албатта, қалбимни булут босади ва албатта мен бир кунда Аллоҳга юз марта истиғфор айтурман”, дедилар”. Истиғфор уламолар истилоҳида гуноҳнинг мағфират қилинишини дуо, тавба ва бошқа таотлар ила сўрашдир. Ҳадис ва Ҳаёт китоби (35 жуз, зикр, дуолар, истиғфор ва тавба). Истиғфорнинг фойда ва самараларини қуйидагилардан топдим:
- Гуноҳларнинг мағфират қилиниши.
- Мушкулларнинг кушойиш қилиниши.
- Хафачиликнинг кетиши.
- Ғам босишининг даф бўлиши.
- Айбларнинг беркитилиши.
- Ризқнинг сероб бўлиши.
- Молнинг сақланиши.
- Хулқнинг саломат бўлиши.
- Орзуларнинг ушалиши.
- Молу мулкка барака кириши.
- Аллоҳ таолога қурбат ҳосил бўлиши ва бошқалар.
- Тавбани тушунтирган Аллоҳ таолога беадад ҳамду санолар ва шукроналар бўлсин.
Хадича Қосимова ҳаётидан бир лавҳа.
Саудия Арабистони Подшоҳлиги 2020 йилнинг 1 июль кунидан эътиборан қўшилган қиймат солиғи (ҚҚС) ставкасини амалдаги 5 фоиздан 15 фоизга кўтармоқда.
Хабар
Саудия Арабистони Подшоҳлиги 2020 йилнинг 1 июль кунидан эътиборан қўшилган қиймат солиғи (ҚҚС) ставкасини амалдаги 5 фоиздан 15 фоизга кўтармоқда.
Коронавирус инфекциясининг қисқа муддат ичида глобал миқёсда тарқалиши ҳамда нефть нархининг кескин пасайиши Саудия Арабистони иқтисодиётига ҳам жиддий таъсир кўрсатган.
Хусусан, 2020 йилда давлат бюджетининг камомади 50 миллиард АҚШ долларига тенг бўлиши кутилмоқда.
Шу муносабат билан, солиқ ва бюджет сиёсати тежамкорлигини таъминлаш юзасидан қўшимча чора-тадбирлар ишлаб чиқилган. Унга кўра, 2020 йилнинг 1 июль кунидан бошлаб, Қўшилган қиймат солиғи (ҚҚС) ставкаси амалдаги 5 фоиздан 15 фоизга кўтарилган.
Таъкидлаш жоизки, ҚҚСни 15 фоизга кўтариш натижасида хизмат кўрсатиш (меҳмонхона, транспорт, озиқ-овқат ва бошқа) соҳаларда нархнинг ўсишига олиб келиши кутилмоқда.
www.alarabiya.net
Рўзадорлар учун 11 дурдона маслаҳат (Танловга)
- Қодир бўлганингизча Қуръон ўқинг, Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга кўпроқ салавот айтинг.
- 5 вақт намозни адо қилинг, тунда таҳажжуд намози ва қуёш кўтарилгач зуҳо намози борлигини ҳам унитманг.
- Нисобга етган маблағингиз бўлса, фарзни адо қилиб сизда турган камбағалларнинг ҳаққини беринг, ҳар куни оз бўлса-да, садақа қилинг, агар садақа қилишга бирор нарса топа олмасангиз, яхши сўзларингизни “садақа” қилинг.
- Набий соллаллоҳу алайҳи васалламни, у зотнинг аҳли байтларини яхши кўринг ва ота онангизга яхшилик қилинг, шунда Аллоҳ сизни яхши кўради.
- Таомингизга назар солинг, у ҳалолдан топилмоқдими? Аллоҳ барчага ҳалолидан берсин!
- Инсонларга нисбатан қалбингизда ғиллу ғашлик сақламанг ва одоб билан муомала қилинг, Аллоҳ сўраганингизни беради.
- “Лаа илаҳа иллаллоҳ” зикрини кўпайтиринг, гуноҳларингизга ва барча мўминларнинг ҳаққига истиғфор айтинг, қалбингиз пок бўлади.
- “Алҳамдулиллаҳ” деган пайтингизда Аллоҳ таоло: «Бандам менга ҳамд айтди ва менга шукр қилди», деб жавоб беради.
- “Роббим, Ўзинг менга ва ота-онамга берган неъматларингга шукр қилишимга ва сен рози бўлган солиҳ ишларни қилишимга илҳом бергин. Ва менинг зурриётларимни ҳам солиҳлардан қилгин. Албатта, мен тавба қилдим ва албатта, мен мусулмонларданма” ояти билан дуо қилинг фарзандларингиз солиҳ бўлади.
- “Эй иймон келтирганлар! Руку, сажда қилинглар ва Роббингизга ибодат қилинглар ҳамда яхшилик қилинглар, шоядки нажот топсангиз”, оятига амал қилинг дин ва дунё ишингиз ўнгланади.
- “Аллоҳга иймон келтирдим деб айтинг, сўнг истиқоматда туринг!”, диннинг мақсади ва асосини қўлга киритасиз.
Иззатуллаев Файзуллоҳ Лутфуллоҳ
Рамазон ойида мен нима қилишим керак? (Танловга)
Мана бир неча кунлардан буён Аллоҳ таоло барча мусулмонларга фарз қилган улуғ бир ибодатни адо етмоқдамиз. Бу ойда барча мусулмон умматига ўзи учун савоб бўлиб ёзиладиган ишларни қилмоқлиги фарздир. Шунинг учун ҳар бир одам ўзига кунлик қиладиган вазифаларини жадвал тарзида белгилаб олиши мақсадга мувофиқ ишлардан ҳисобланади. Мана шундай жадваллардан баъзиларини келтириб ўтамиз:
- Қуръон қироат қилиш:
Қуръони каримни қироат қилишда маъноларини ҳис етган ҳолда, тадаббур, тафаккур билан уни қироат қилишга бериладиган улуғ бир ажрни ҳам ҳис етган ҳолда қироат қилиш лозимдир. Сабаби бу ойда Қуръони карим нозил бўла бошлаган, ҳар сафар Жаброил алайҳиссалом Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг олдиларига келганларида у зотга Қуръони каримни ўқиб берганлар.
- Намозларда мустаҳкам туриш:
Аллоҳ таоло бандаларига беш вақт намозни ўз вақтида адо этишни фарз қилган. Бу ойда намозга янада мустаҳкамроқ туриб, фарз намозларидан ташқари нафл ибодатларни ҳам адо этишга банда ҳарис бўлмоғи лозимдир. Сабаби бу ойда қилинган нафл ибодатга Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг муборак ҳадисларида зикр қилинганидек, фарзнинг савобичалик савоб берилади.
- Ота-онага яхшилик қилиш:
Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло Қуръони каримнинг бир неча оятларида Ўзига ибодат қилиш билан бирга ота-онага ҳам яхшилик қилишга буюрган. Бу улуғ бир фазилатли иш ҳисобланиб, инсоннинг кейинги ҳаёт йўли фаровон ва бахтли тарзда кечиши учун ота-онанинг дуоси ва уларга қилинган яхшиликлар сабабчи бўлади.
- Рамазон ойида хайр-эҳсон қилиш:
Бу ойда иложи борича сахийлик кўрсатиб, бева-бечора, етим-есир ва муҳтожларга хайр-эҳсон қилинг. Ҳаттоки бир дона хурмо садақа қилиб бўлса ҳам ўзингизни дўзахдан озод қилиб қолинг!
- Дуо ва зикрларда бардавом бўлиш:
Аллоҳ таоло Қуръон каримнинг бир неча оятида кўпроқ дуо ва зикр қилишга буюрган. Ҳар кунлик зикрларни режа асосида тартиблаб олиш лозим. Бу қилинган зикрлар ўз навбатида инсоннинг гуноҳларини кечирилишига сабаб бўлиши билан бирга энг асосиси инсонни қалбан Аллоҳ таоло билан мулоқотини янада яқинлаштиради. Кўп зикр қилган инсон ҳеч қачон Аллоҳ таоло қайтарган ишларни қилмайди ва инсонларга ҳам ёмон, қўпол муомолада бўлмайди. Демак, бундай инсон фақатгина яхши ишларни қилиб, ёмон сўзлашдан ҳам тийилади.
Севикли Пайғамбаримиз алайҳиссалом: “Рўза тутувчи инсоннинг ифтор вақтида қабул бўладиган дуоси бор”, деганлар (Имом Абу Довуд ривояти).
Демак, ҳар бир инсон мана шу келтирилган ҳадисга амал қилган ҳолатда ифтор вақтида Аллоҳ таолодан ҳожатларини сўраб дуо қилиши керак экан. Бу албатта дуолар қабул бўладиган вақтлардан бири ҳисобланади. Банда ҳеч қачон дуо қилишдан умидини узмаслиги лозим.
- Вақтни зое кетказмаслик:
Бугунги каратин шароитида вақтни зое қилмасдан устозлар берган топшириқларни ўз вақтида адо қилиб бориш керак. Ота-оналар ҳам ўз навбатида фарзандларига дарс тайёрлашда ёрдамлашиши керак. Дарс тайёрлаш асносида фарзандига: «Ўғлим, агар сен ҳозирдан ўзинг учун керакли билимларни эгалласанг, келажакда улар сенга ас қотади. Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг: “Ким илм олишда бардавом бўлса, Аллоҳ таоло унга жаннатнинг йўлини енгил қилиб қуяди”, деган ҳадисларини ўргатинг. Шунда фарзандингиз ота-онасининг ҳам ва ватанининг ҳам корига ярайдиган инсон бўлиб камолга етади.
Аллоҳ таоло барчамизни Рамазон ойини ғанимат вақтларнинг қадрига етиб, ҳар бир олган нафасимизда қалбимиздан Аллоҳ таолони зикр қилишимизни барчамизга Ўзи насиб қилсин!
Ҳайтмурат ЕРЕЖЕПОВ,
Имом Бухорий номидаги
Тошкент Ислом институти
2-курс талабаси.
Сиз рўзадормисиз? (Танловга)
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Рамазон ойида икки ёш йигит бир отахоннинг одамлар кўзидан пана жойда таом еяётганини кўриб қолишибди:
– Отахон! Сиз рўзадор эмасмиcиз?
Отахон:
– Алҳамдулиллаҳ, рўзадорман болларим. Фақат сув ичиб, таом еяпман, холос.
Йигитлар қаҳ-қаҳ отиб кулиб юборишди:
– Бу нима деганингиз?
Отахон:
– Ҳеч кимга ёмон кўз билан қарамайман, бирор кишининг кўнглига озор етказмайман, мазах, ғийбат қилмайман, бировнинг молига кўз олайтирмайман, лекин минг афсуски, ошқозоним касал, шу боис меъдамни рўзадор қилолмаяпман.
Кейин отахон йигитлардан сўради:
– Сизлар ҳам рўзадормисиз, болаларим?
Йигитлар бошини эгиб:
– Биз фақат овқат емаяпмиз, холос...
Дарҳақиқат, рўзадор ўзини ислоҳ этмас экан, очликдан бошқа ҳеч нарсага эришмайди.
Рўза қалбимизда, унинг сифатлари эса жисмимизда намоён бўлиши керак. Дилимизни Аллоҳга боғламасак; ақлимиз ила тафаккур этмасак, тилимизни беҳуда сўзлар, кўзларимиз-қўлларимизни бекорчи нарсалардан тиймасак рўза тутишдан ҳеч қандай фойда бўлмайди.
Саййид Абдулқодир Жийлоний қуддиса сирруҳу рўзани тўрт хил бўлишини айтганлар:
- Субҳдан шомга қадар еб-ичмаслик. Бу шариат тақозо қилган рўза.
- Бемаъни, фойдасиз сўзларни сўзламаслик. Бу тариқат тақозо қилган рўза.
- Бемаъни, фойдасиз сўзларни ҳатто кўнгилга, хаёлга келтирмаслик. Бу маърифат тақозо қилган рўза.
- Кўнгилни, хаёлни Аллоҳдан ўзгасига ёпишлик. Яъни, қалбда Аллоҳдан ўзга бўлмаслиги. Бу ҳақиқат тақозо қилган рўзадир.
Ўзини танимоқ истаган кўнгиллар учун ўтган авлиёлар ҳикматлари сабоқ эмасми?!
Гулжаҳон Райҳонова Исмоиловна,
Қарши шаҳри.