Теятат Тажасин – профессор, Чанг Мэй университети (Таиланд) эмбриология ва анатомия кафедраси мудири, шу университетнинг тиббиёт факультети декани бўлган.

Таиландлик профессор Теятат Тажасин бир илмий кенгашда мусулмон олимлар билан ҳамсуҳбат бўлиб қолади. Суҳбат асносида уламолар баъзи бир Қуръон оятлари ва Тажасиннинг мутахассислигига бевосита алоқадор ҳадиси шарифларни ўқиб, маъноларини тушунтириб беришади ва бу борада унинг фикр-мулоҳазалари билан қизиқишади. Профессор: «Буддизмнинг муқаддас китобларида ҳам эмбрионал ривожланиш босқичларини аниқ тавсифловчи қисмлар мавжуд», деб айтади. Шунда мусулмон уламолари: «Бу жуда ҳам ажойиб хабар бўлди. Биз ҳам ана шу маълумотлар билан танишсак», дейишади. Профессор Тажасин кейинги йил улар билан яна учрашиб, шу масалага ойдинлик киритишга ваъда беради.

Бир йил ўтгач, у Саудия Арабистонидаги қирол Абдул Азиз номидаги университетнинг тиббиёт талабаларидан имтиҳон олувчи сифатида ташриф буюрганида у билан аввал суҳбатлашган мусулмон уламолари ўтган йилги саволни эслатиб:

– Сиз билан бундан аввалги учрашувимизда Будда динига оид китобларда ҳомиланинг босқичлари аниқ тушунтириб берилгани ҳақида маълумотлар бор, деган эдингиз ва ана шу маълумотлар билан таништиришни ваъда қилган эдингиз, шуни бизга кўрсатсангиз? – дейишади.

– Кечирасизлар, мен худди шундай деган эдим, лекин яхшилаб ўрганиб айтмаган эканман, кейинчалик китобларни ўрганганимда бундай маълумотларни топа олмадим, – деб узр сўрайди профессор.

Уламолар профессорга канадалик машҳур доктор Кейт Мурнинг баъзи мақола ва илмий ишларини кўрсатишади. Булар орасида Кейт Мурнинг «Замонавий эмбриология Қуръон башоратлари ва Муҳаммад пайғамбарнинг сўзларига мос келади» деб номланган ёзма ҳисобот ҳам бор эди. «Сиз асар муаллифини танийсизми?» деган саволга профессор «Кейт Мур дунёга машҳур олимлардан бири. Уни, албатта, танийман», дейди. Ҳисобот билан танишар экан профессор Тажасин ҳайратини яшира олмади. Шунда суҳбатга гувоҳ бўлиб турган бир киши:

– Сизга ихтисослигингиз бўйича баъзи бир саволларни берсак бўладими? – деб сўрайди.

– Ҳа, албатта, – дейди Тажасин.

– Инсон териси ҳақида нима дейсиз? Масалан, тери куйиши қандай жараён?

– Агар куйиш кучли бўлса организмдаги оғриқни сезиш қобилияти йўқолади.

– 1400 йил муқаддам инсониятга туширилган Қуръон китобида ҳақни инкор қилганлар учун дўзахдаги жазо зикр этилгани сизга қизиқ бўлса керак. Чунки Қуръонда тери куйганда Аллоҳ гуноҳкорларга оғриқни ҳис этишлари учун янги тери бериши ҳақида эслатиб ўтилган. Яъни бу қуръоний башорат киши терисида асаб толалар борлиги ва улар куйганида оғриқ сезмаслигига далилдир.

Шундан кейин уламолар Қуръон Каримдаги қуйидаги оятни ўқиб беришади:

«Оятларимизга куфр келтирганларни албатта дўзахга киритурмиз. Қачонки терилари пишиб етилганда, азобни тортишлари учун бошқа терига алмаштирурмиз. Албатта, Аллоҳ азиздир, ҳакимдир» (Нисо сураси, 56-оят).

– Мана шу оятлар 1400 йил илгари нозил бўлганлигига нима дейсиз?

– Мен ушбу оят маъноларига тўла қўшиламан. Ихтисослигимдан келиб чиқиб айтишим мумкинки, кимдир бир гуноҳи учун терисини куйдириш билан азобланадиган бўлса, Аллоҳ уни янги тери билан алмаштирар экан ва янгидан куйиб азоби яна ортар экан. Бу 1400 йил олдин маълум бўлиши мени ҳайратга солди.

Шундан кейин мусулмон олимлар унга Қуръондан бир нечта оят ва Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг бир қанча ҳадисларини тақдим этишади ҳамда Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам бу маълумотларни бирор башарий манбадан олган бўлиши мумкинми, деб берилган саволга профессор қатъият билан:

– Йўқ, бу мумкин эмас! – деди. – Бугунги кунга келибгина маълум бўлган бу билимларни Муҳаммад алайҳиссалом инсониятга оид бирор манбадан олиши имконсиздир.

– Аммо мен сизга у зот соллаллоҳу алайҳи васаллам бу билимларни қаердан олганликларини айтмоқчиман. Қудратли Аллоҳ Ўз Расулини бу билимлардан бохабар қилди.

– Аллоҳ дегани ким? – ажабланди профессор Тажасин.

– Аллоҳ – бутун борлиқнинг яратувчиси. Агар сиз атрофингизда доноликнинг гувоҳи бўлсангиз, демак, бу Ҳакийм исмли Аллоҳнинг зотидир. Агар сиз ҳаётда яратувчилик билан боғлиқ воқеликни кўрсангиз, демак, бу Холиқ Аллоҳнинг яратишидир. Раҳм-шафқат, меҳрибонлик эса Аллоҳнинг Раҳим ва Роҳман исмининг иникоси. Хуллас, бир сўз билан айтганда, сиз гувоҳи бўлиб турган дунёдаги бенуқсон тартиб ва уйғунлик сизга ягона, Буюк Яратувчининг борлигини кўрсатади.

Жаноб Тажасин бу гапларни тасдиқлади, юртига қайтиб боргач, бу мавзуда бир қанча маърузалар қилди. Шундан кейин унинг бешта шогирди Исломни қабул қилди. Ниҳоят, Теятат Тажасиннинг ҳаётини тубдан буриб юборган Риёзда ўтказиладиган VIII тиббиёт бўйича анжуман вақти келди. Мусулмонлар ва мусулмон бўлмаган илмий ходимлар 4 кун давомида катта залда «Қуръоннинг илмий мўъжизаси ва Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадислари» мавзусидаги маърузаларни тинглашди. Анжуман охирида сўзга чиққан профессор Тажасин бундай деди:

«Мен охирги уч йил ичида Қуръонга қизиқиб қолдим. Ўзимнинг шахсий тадқиқотларимга ва шу конференцияда эшитганларимга асосланган ҳолда, мен 14 аср илгари Қуръонда нима ёзилган бўлса барчаси ҳақиқатга тўғри келиши ва илмий асослар билан исботлананишига ишонаман. Муҳаммад Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам на ўқишни, на ёзишни ўрганган, бу унинг элчи эканига далолат қилади. Ўзини Яратувчи деб аташга ҳақли Зот унга бу очиқ ойдин ҳақиқатни етказган, бу Яратувчи эса Аллоҳдан бошқаси эмас. Шундай экан, мен ўйлайманки бу сўзни айтиш вақти келди: «Лаа илаҳа иллаллоҳ, Муҳаммадур росулуллоҳ».

Сўзим сўнгида ташкилотчиларга бу анжуманни юқори савияда ва ўта муваффақиятли ўтказганлари учун миннатдорчилик билдираман. Анжуман менга илмий ва диний тарафдан фойдали бўлиш билан бирга менга машҳур олимлар билан учрашишга имкон берди, янги дўстлар ортирдим. Мен учун бу ерга келиб эришганим энг қимматли нарса «Аллоҳдан бошқа Илоҳ йўқ, Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам унинг расулидир» деган калима бўлди ва яна бир ҳақиқат мен мусулмон бўлдим».

«Ҳилол» журналининг 3(24) сонидан

Муқаддас ислом динининг асосий улуғ рукнларидан бири рўза ибодати. Рамазон - очлик, ташналик, нафсни тийиш билан Аллоҳ таолога қурбат, тақво ҳосил қилинадиган буюк ой. Аллоҳ таоло бандалари учун ҳар икки дунё саодатини кўзлаб, бу ибодатни исломнинг улуғ фарзлари қаторига қўшган.

Рамазон рўзаси Ҳазрати Пайғамбаримиз (с.а.в) Мадинага ҳижрат қилганларидан сўнг, ҳижратнинг иккинчи йили шаъбон ойида фарз қилинган. Аллоҳ Таоло Бақара сурасининг 183-оятида марҳамат қилади: «Эй иймон келтирганлар! Сизлардан аввалгиларга фарз қилинганидек, сизларга ҳам рўза фарз қилинди. Шоядки, тақводор бўлсангиз». Ушбу ояти карима билан динимизнинг бешта асосий устунларидан бўлган рамазон рўзаси фарз бўлди.

Рамазон рўзаси фарз бўлишидан аввал ҳам Пайғамбаримиз Муҳаммад (с.а.в) ўз ихтиёрлари билан ҳар ойда уч кун рўза тутар, муҳаррам ойининг ўнинчи кунининг рўзасини ҳам адо этар эдилар. Расулуллоҳ (с.а.в) ўзларининг муборак ҳадисларида рўза ибодатининг фарз эканлигини кўп такрорлаганлар: Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Пайғамбар (с.а.в) дедилар: «Сизларга муборак рамазон ойи келди. Аллоҳ азза ва жалла унинг рўзасини тутмоқликни фарз қилди. Унда осмонларнинг эшиклари очилади. Унда жаҳаннамнинг эшиклари ёпилади. Унда шайтонлар кишанбанд қилинади. Унда Аллоҳнинг бир кечаси бўлиб, у минг ойдан яхшидир. Ким у кечанинг яхшилигидан маҳрум бўлса, батаҳқиқ (жуда кўп нарсадан) маҳрум қолибди», дедилар.

Бу муборак ойда тоат-ибодатларнинг ниҳоят даражада кўп бўлиши, намозхонларнинг, ибодатларнинг кўпайиши, таровеҳ намозлар ўқилиши сабабидан жаннатнинг барча эшиклари очилади.

Азиз ҳамюртлар, шукрки, бугун кўпчилигимиз ён-атрофимизга очиқ кўз, теран нигоҳ, ҳушёрлик билан қарашга одатландик ва ёнимизда моддий ва маънавий мададимизга муҳтож инсонлар, оилалар борлигини кўряпмиз. Ҳукуматимиз, ҳокимликлар, турли ташкилот ва идоралар томонидан камхарж оилаларга иқтисодий жиҳатдан ёрдамлар кўрсатиляпти. Бундан одамлар ниҳоятда мамнун.

Шундай бўлса-да, истардикки, муборак Рамазон ойида хайрли ва савобли ишлар салмоғини ўн, юз, балки ундан ҳам кўпроқ даражада орттирсак, мурувватнинг, саховатнинг асл моҳиятини англасак, ҳақиқатдан ҳам ёрдамимиз зарур бўлган оилаларни, инсонларни назаримиздан қочирмасак, мана шунда бу қутлуғ ойи номи ва шарафига муносиб тарзда ўтказган, иншааллоҳ, беҳисоб ажру савобларга мушарраф бўлар эдик.

Зотан, ўзгаларга беминнат, чин қалбдан қилинган эҳсон ва яхшилик эвазига Яратганнинг марҳамати билан ҳаётимиз файзга тўлади, топганимизга барака киради.

Рамазон ойи барча юртдошларимизга муборак бўлсин, бу ойнинг рўзасини иймон билан, Аллоҳдан савоб талаб қилиб тутмоқлик насиб этсин. Хонадонларимиз тинч, дастурхонларимиз тўкин бўлсин. Қалбларимизни меҳр-мурувват, ўзгаларга яхшилик қилиш умиди ва иймон нурлари асло тарк этмасин!

Мусохон АББАСИДДИНОВ,

Наманган шаҳар бош имом-хатиби

Masjid O‘zbekistonning Indoneziyadagi Turizm elchisi Eko Shri Margianti tashabbusi bilan barpo qilingan bo‘lib, masjid Gunadarma universiteti arxitektor talabalari tomonida loyihalashtirilgan.

Mazkur masjid ochilishida Turizm va sport vaziri Aziz Abduxakimov onlayn tarzda nutq so‘zlab, Indoneziya  musulmonlari tomonidan ulug‘ muhaddis Imom al Buxoriyning nomlariga masjid barpo qilinishi ikki xalq o‘rtasidagi birodarlik aloqalarini yanada mustahkamlashini e’tirof etdi.

Masjid ochilishida O‘zbekistonning Indoneziyadagi favqulodda va muxtor elchisi Ulug‘bek Rozikulov tabrik so'zi bilan ishtirok etdi hamda masjid uchun esdalik sovg'alari hadiya etdi.

Ushbu masjidning qiziq jixati shundaki, masjidni barpo etishda yurtimizda mavjud arxitektura yechimlari asosida barpo etildi. Masjid naqshlari Shohi Zinda ziyoratgohidan andoza olingan bo‘lsa, masjid g‘ishtlarini terishda Buxorodagi Poyi Kalon masjidiga o‘xshash tarzda yondashilgan. Masjidning old tarafida Hast Imom masjidida mavjud minoralar kabi ikki minora qad rostlagan. Ushbu masjidning ochilishi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentning “Ichki va ziyorat turizmini rivojlantirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” PF-6165-sonli Farmoni doirasida Indoneziyada O‘zbekistonning boy islomiy merosini targ‘ib qilishga xizmat qilishi mumkin. 

Ochilish marosimidan indoneziyalik ekspert quyidagi videoni biz bilan ulashdi:

Saifuddin - Jakartadagi Istiqlol muzeyi eksperti, xattot:

“O‘zbekistonga qaynoq mehrli salomlarim bo‘lsin. Hozir men yangi ochilgan Imom Buxori masjidi qarshisida turibman.

Masjidni Professor Margianti ochib berdilar. Masjid g‘oyasi va dizayni bizning O‘zbekistonga tashriflarimiz natijasida yuzaga keldi. Buni masjiddagi turli xil uslublar O‘zbekistonning turli shaharlaridagi binolarga o‘xshashi orqali ko‘rish mumkin. Bu bino ikki mamlakat do‘stligi ramzi va O‘zbekistonning kichik bo‘lagi bo‘lib xizmat qiladi.

Bu yerga kelgan ziyoratchilar O‘zbekiston madaniy merosidan bahramand bo‘lishlari mumkin va barchamiz uchun aziz bo‘lgan Imom al Buxoriy haqlariga duo qilib, ularga bo‘lgan hurmatimizni izhor qilishimizga imkon yaratadi. O‘zbekiston va Indoneziya xalqlari o‘rtasidagi do‘stlik yana ham mustahkam bo‘lsin!”

Shuningdek, Indoneziya Respublikasida ziyorat turizmini targ‘ib qilish borasida Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi, Musulmonlar idorasi, Islom akademiyasi va Islom sivilizatsiya markazi va ziyorat turizm elchisi tomonidan bir qancha ishlar amalga oshirildi.

ЎМИ матбуот хизмати