muslim.uz

muslim.uz

Бугун, 8 апрель куни пойтахтимизнинг Шайхонтоҳур туманидаги "Доруссалом" жоме масжиди янги биносининг очилиш маросими бўлиб ўтмоқда.

Тадбирда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари бошчилигидаги уламолар, мутасадди вакиллар ва намозхонлар иштирок этмоқдалар.

Маросим тафсилотларини сайт ва ижтимоий тармоқдаги саҳифаларимиз орқали кузатиб боринг.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Халқимиз саховатли, эҳтиёжманд кишиларга ёрдам беришга доимо шай. Юртдошларимиз орасида савоб ишлар қилиб, одамларга, элга нафи тегишини ҳаётининг мазмунига айлантирган солиҳлар кўп. Бироқ орамизда яхшиликларини миннат қилиб, савоб амалларини йўққа чиқарувчилар ҳам учраб туради.

Миннат туфайли қилган эзгу амалларимизга соя тушади, саховатимизга путур етади. Бу ҳақда Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай дейди: «Остидан анҳорлар оқиб турадиган, хурмою узумлари бор, турли хил мевалари мўл боғ эгаси кексайиб, нотавон (ёш) болалари билан қолган пайтида ўша боғини оловли тўфон уриб, ёниб кетишини хоҳлайдими?! Тафаккур қилурсиз деб, Аллоҳ Ўз оятларини сизларга шундай баён қилади» (Бақара сураси, 266-оят).

Оятда Аллоҳ йўлида қилинган хайрли ишлар, савоб амаллар мевазор боққа қиёсланиб, ўтли бўрон боғни куйдирганидек, садақа ва саховат кетидан қилинган миннат солиҳ амалларни йўққа чиқариши айтилган. Демак, мўмин киши, “мен сенга фалон яхшиликни қилган эдим, лекин сен билмадинг”, деб ҳеч қачон миннат қилмаслиги керак. Аввало, яхшилик биров билиши учун қилинмаслигини теранроқ англаш зарур. Зеро, “Яхшилик қил – дарёга ташла, балиқ билади, балиқ билмаса – Холиқ”, “Ўнг қўлинг берганини чап қўлинг билмасин” каби ҳикматли гаплар бежиз айтилмаган.

Миннат яхшилигимиздан манфаат кўрган кишига салбий таъсир кўрсатади. Кўнгли ўксийди, қаттиқ ранжийди. Бобомиз Алишер Навоий “Маҳбубул қулуб” асарида бундай кишиларнинг кўнглидан нималар кечишини гўзал тарзда баён қилган:

Бу бедод аҳлидин гар жон бериб махлас эрур мумкин,
Қилиб жонни фидо, биллаҳки, миннат қўйғамен жонға.

Яъни, мутафаккир шоир миннат қилувчи кимсаларни золимга тенглайди. Улардан ҳатто жонини бериш эвазига халос бўлиш мумкин бўлса ҳам, бунга бажонидил тайёр эканини айтади.

Миннат барча хайрли амалларимизни ювиб кетар экан, бунга доимо эътиборли бўлайлик. Беш кунлик дунёда билиб-билмай бировнинг кўнглини оғритиб қўйишдан ўзимизни тияйлик. Яхшилигимизни пеш қилиб, Яратганга гуноҳкор бўлмайлик.

Каримқул МАВЛОНОВ,
Бекобод тумани

Кўнядаги қурилиш шаҳарни ўзгартириш учун мўлжалланган. Бу ерда Мавлоно майдони, Мавлоно бозори, Миллат боғи, тўрт минорали янги масжид ва жуда кўп бошқа бинолар қурилиши режалаштирилмоқда, деб хабар беради Анатолия агентлиги.

"Кучли шаҳарлар – 2023 йилга бориб кучли Туркия" дастури доирасида шаҳарни ўзгартириш учун мўлжалланган Кўняда кенг кўламли қурилиш режалаштирилган.

Исломосферага кўра, Мавлоно майдони, Мавлоно бозори ва Олтин бозори қурилиши режалаштирилган. Шаҳарсозлик ва атроф-муҳит Туркия вазири Мурод Қурум бундай деди: "Трафальгар майдони Буюк Британияда санъат ва маданият рамзи бўлгани каби, Александерплац немис мустақиллик рамзи бўлган каби, Регистон Самарқандда илм-фан ва санъат рамзи бўлгани каби, Башчаршия Сараево рамзи бўлгани каби, Мавлоно Румий майдони Туркиянинг рамзи бўлиб қолади".

Собиқ шаҳар стадиони жойида 108 минг квадрат метр майдонни эгаллаган Миллат боғини қуриш режалаштирилган. Бу ерда болалар теннис корти, баскетбол майдони, шахмат ўйнаш учун жой, майдончалар, кутубхона майдони, ҳовуз, Турк-Ислом боғи, велосипед ва пиёдалар йўллари кўзда тутилган. Шунингдек, бу боғда Истанбулдаги Султон (энг катта) масжидлар моделида улкан масжид қурилади. Лойиҳага кўра, гумбазининг диаметри 23 м, баландлиги 59 м бўлган 4 та минорага эга бўлади ва ҳовли билан биргаликда масжид 14 400 нафар кишини ўз ичига сиғдиради.

Режалаштирилган барча ишларнинг катталигига қарамай, уларни ёз охиригача тугатиш режалаштирилмоқда. "Иншааллоҳ, шу йилнинг август ойига қадар лойиҳани якунлаб, Кўня аҳли ва ёшларимиз учун Миллатлар боғини очамиз", - дейди Мурод Қурум.

Шу билан бирга, шаҳарнинг тарихий меросигни асраб-авайлаш режалаштирилган. Шаҳарнинг энг қадимий турар-жойи бўлган Алоуддин тепалиги атрофида қурилиш ва ободонлаштириш ишлари маданий ёдгорликларга зарар етказмайдиган тарзда амалга оширилади.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

— Эмизикли болам бор. Бундай ҳолда рўза тутсам бўладими?

— Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Ҳомиладор ёки эмизикли аёл рўза тутганда боласига ёки ўзининг жонига зарар етишидан қўрқса, рўза тутмайди ва кейинчалик рўзанинг қазосини тутиб беради. Бу ҳақда фиқҳий манбаларимизда бундай дейилади: “Ҳомиладор ва эмизикли аёл ўз жонига ёки боласига зарар етишидан қўрқса, рўзани очади ва (имкон бўлганда) қазосини тутади. Уларга рўзани очгани учун каффорат лозим бўлмайди. Зеро, “Хулоса” китобида шундай дейилгандир” (“Фатавои ҳиндия”).

Бошқа бир манбада бундай дейилади: “Ҳомиладор ва эмизикли аёл боласи ёки ўзига зарар етишидан қўрқса, рўзани очиши жоиз. Бу рухсат қийинчиликни кетказиш учундир. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Албатта, Аллоҳ мусофирдан рўзанинг (ҳаммасини) ва намознинг ярмини, ҳомиладор ва эмизикли аёлдан рўзанинг (ҳаммасини) кўтарган”, деганлар (Имом Насаий Анас ибн Моликдан ривоят қилган).

Ҳомиладор ёки эмизикли аёлнинг рўзани очиши зарардан қўрқишга боғлаб қўйилди. Бу қўрқув ё тажрибалар натижасида пайдо бўлган кучли гумон билан ёки мусулмон, моҳир табибнинг хабар бериши билан юзага келади. “Фатавои Зоҳирия” китобида шундай келган. Агар ҳомиладор ёки эмизикли аёл боласи ё ўзининг жонига зарар етишидан қўрқмаса, рўзани очишига рухсат берилмайди” (“Баҳрур-роиқ”).

Демак, ҳомиладор ёки эмизикли аёл рўза тутса боласига ёки ўзининг жонига зарар етишини тажриба орқали билса, ёки буни тажрибали, билимдон мусулмон (дин-диёнатли) тиббиёт ходими хабар берса, рўза тутмайди. Имкон топганда қолдирилган кунларни ҳар бир кунига бир кундан қазосини тутиб беради.

Шуни ҳам таъкидлаб ўтиш керакки, ҳомиладор ва эмизикли аёллар рўза тутмаганлари учун фидя бермайдилар. Чунки улар келажакда рўзанинг қазосини тутишга қодир ҳисобланадилар.

Ҳомиладор ва эмизикли аёллар фарзанди ёки жонига зарар етмайдиган бўлса, рўза тутишлари шартдир. Уларга юқоридаги рухсатлар тегишли ҳисобланмайди. Айниқса болалари таом ейишга ўрганган эмизикли аёллар бу борада тақво билан иш тутишлари лозим.

«The New York Times» газетаси ўз веб-саҳифасида бир ҳафта давомида Ўзбекистон ҳақида интерактив викторина ўтказди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА мухбири.

«Ўзбекистон тўғрисида қанчалик кўп биласиз?» мавзусидаги викторинада мамлакатимиз тарихи, географияси, иқтисодиёти ва экологияси тўғрисида тўртта савол берилган. Хусусан, «The New York Times» веб-сайти ўқувчилари Ўзбекистон чорраҳаси бўлган 2 минг йиллик савдо йўлининг номини топиши керак эди. Ушбу саволга жавоб берар экан, ўқувчи мамлакатимиз Рим ва Хитойни бирлаштирган Ипак йўлининг марказида жойлашганидан хабардор бўлди. Ушбу йўл эркин маданиятлараро алмашинув рамзи бўлиб, у орқали Хитой қоғози (аҳамияти жиҳатидан компьютер яратилишига тенг ихтиро) Ғарбга, Ўрта асрлар Европасига етиб борган.

География бўйича саволда ўқувчилар Ўзбекистон пойтахти ҳақидаги билимини синовдан ўтказди. Нашр Тошкент нафақат қадимий ислом меъморчилиги, балки замонавий бунёдкорлик намуналарини ҳам ўзида мужассам этганини таъкидлаган. Хусусан, 1977 йилда очилган Тошкент метрополитени Марказий Осиёдаги иккита ер ости транспорт тизимидан бири экани қайд этилган. Метро бекатларининг аксарияти турли мавзулар акс этган миллий мозаика ва қандиллар билан безатилган.

Навбатдаги савол Ўзбекистон иқтисодиётига бағишланган. Нашрда таъкидлаганидек, бугун мамлакат ҳукумати инсон ҳуқуқларининг энг кўп тарқалган кўриниши - пахта далаларида мажбурий меҳнатга қарши изчил курашмоқда. Илгари пахта йиғим-терими пайтида 1 миллионга яқин одам мажбуран терим мавсумига жалб қилингани айтилган.

Интерактив викторина якунида муаллифлар Орол денгизининг аста-секин қуриб бораётганига ҳам алоҳида эътибор қаратган. Таъкидланишича, Оролнинг қуриши собиқ совет тузуми даврида, қурғоқчиликка қарамасдан, Марказий Осиёда қишлоқ хўжалигини саноатлаштириш тўғрисида қарор қабул қилинган пайтда бошланган. Амударё ва Сирдарё сувлари буғдой ва пахта далаларига йўналтирилган. Шунингдек, иқлим ўзгариши ҳам минтақадаги сув танқислигини келтириб чиқармоқда.

Бугунги кунда денгиз қуриши оқибатида қумлоққа айланган собиқ Мўйноқ порти минтақанинг диққатга сазовор жойларидан бирига айланмоқда. Сайёҳлар бу ерга кемалар «қабристони»ни кўриш ва Instagramга селфи тушиш учун келади. Қачонлардир денгиз суви тўлқинлари ювиб турган қирғоқларда бугунги кунда динозавр суякларини эслатадиган, занглаган ва ташландиқ траулер ва кема қолдиқлари қолган, холос.

Маълумот учун, «The New York Times» АҚШнинг 1851 йилдан бери нашр этиб келинаётган энг йирик кундалик газеталаридан биридир. Газета 127 марта Пулитцер мукофотига сазовор бўлган. Нашр веб-сайтига ойига 30 миллион ўқувчи ташриф буюради.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Янгиликлар

Top