Айни мавзуга бағишлаб жорий йил 27-28 май кунлари Сурхондарё ва Қашқадарё вилоятларида фаолият юритаётган отинойилар учун ўқув-семинар ўтказилди. Унда Диний идора ва вилоятлар ҳокимлиги масъул вакиллари, бош отинойилар қатнашди.  

Маърифий учрашувда Ўзбекистон мусулмонлари идораси Хотин-қизлар билан ишлаш бўлими масъул мутахассиси Мунира Абубакирова мазкур вилоятларда кенг тарқалган бидъат ва хурофотлар, хусусан, марҳумлар хонадонида бир ойдан зиёд вақт давомида шам ёқиб аъза тутиш, ўтганларга 40 маросимини ўтказиш, ҳайит кунларни таъзия кунларига айлантириш, чет ҳудудларда қабрларга шам ёқиш, идишларда сув қўйиш ҳолатлари ҳамон сақланиб қолгани, шунингдек, фолбинлик фаолияти авж олгани ва уларга динимизга ёт тушунчалар экани алоҳида қайд этилди.

Кўргазмали материаллар орқали қилинган маърузада мазкур иллатларнинг олдини олиш бўйича тегишли тавсиялар бериб ўтилди.  

Учрашув давомида мавзу бўйича отинойиларни қизиқтирган саволларига жавоб берилди. 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Матбуот хизмати

بسم الله الرحمن الرحيم

الحمد لله رب العالمين الصلاة و السلام على سيدنا محمد و على آله و أصحابه أجمعين

لا حول و لا قوة إلا بالله

 Инсон экан, турли ҳолатларга дуч келаверади. Ҳаёт шундай паст-баландликлардан иборат. Лекин ҳар қандай ҳолатда ҳам ҳақиқий инсонийлик сифатларини тутиб туришга интлиш керак. Шулардан бири – инсонлар орасидаги можаролар.

Баъзан шайтоннинг гапига кириб, баъзан нафсимизга эргашиб ёки бошқа сабабларга кўра яқин инсонлар билан низолашиб қолганимизда қандай йўл тутишимиз керак?

Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Икки киши Аллоҳ азза ва жалла учун ёки Ислом йўлида бир-бири билан дўст бўлса, бирларидан бир гуноҳ ўтиб қолса, бу нарса дарҳол уларнинг ораларини ажратиб юбормасин”, дедилар.

Ҳишом ибн Омир разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Мусулмон мусулмон билан уч кeчадан ортиқ гаплашмай юриши ҳалол эмас. Шу иккаласи аразлашаган ҳолатларида ҳақ йўддан чeтлашган бўладилар. Улардан қайси бири аввал яхшилик, мeҳр-шафқат қилиш томонига ўтса, гуноҳида каффорат бўлади. Улар шундай гаплашмай юрган ҳолича дунёдан ўтсалар, иккаласи ҳам абадий жаннатга кирмайди. Агар улардан қайси бири салом бeрса, иккинчиси жавоб қайтармаса, салом бeрганига фаришта ва жавоб қайтармаганига эса, шайтон жавоб қайтаради", дeганлар.

Абу Дардо розияллоҳу анҳу: “Сизларга садақа ва рўзадан ҳам хайрлироқ бир нарсани айтайми? Бир-бирига адовати қаттиқ бўлган ёки аразлашган икки кишини яраштирмоқдир”, дедилар (“Адабул муфрад”).

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Душанба ва пайшанба кунлари жаннат эшиклари очилади. Аллоҳга ширк келтирмаган ҳар бир банда мағфират қилинади. Илло биродари билан адовати бўлган кишиникидан бошқа. Шунда: “Бу иккови ярашгунча кутиб туринглар. Бу иккови ярашгунча кутиб туринглар”, дeб айтилади”, дeдилар (Имом Муслим ривояти).

Улуғбек қори ЙЎЛДОШЕВ,

Асака туманидаги “Муҳаммадсолиҳ” жоме масжиди ходими.

Ҳасан Басрий розияллоҳу анҳу айтадилар: “Йўлда, дастурхон атрофида, бозорда юрганингизда, қаерда бўлманг истиғфорни кўп айтишни одат қилинг. Чукни Аллоҳнинг мағфирати қаерда нозил бўлишини билмайсиз”.

Шунда Ҳасан Басрий раҳимаҳуллоҳдан сўрашди: “Биз Роббимизга истиғфор айтамиз. Лекин яна гуноҳ қилаверамиз. Истиғфор айтганидан сўнг, яна гуноҳга қайтса, сўнгра яна истиғфор айтиб кейин яна гуноҳга қайтишдан банда Роббисидан ҳаё қилмайдими?”.
Ҳасан Басрий жавоб бердилар: “Шайтон мана шу борада ҳам сизни мағлуб этишни истайди. Ҳеч қачон истиғфор айтишдан тўхтаманглар!”.

“Астағфируллоҳа Роббий мин кулли занбин ва атуубу илайҳ”.

 Даврон НУРМУҲАММАД

 

 

Аллоҳ таоло бандаларига бундай деган: "Аллоҳнинг раҳматидан ноумид бўлманг!" (Зумар сураси, 53-оят).

Аллоҳ таоло Мусо алайҳиссаломнинг онасига: "...қўрқма, маҳзун бўлма", деб марҳамат қилган (Қосос сураси, 7-оят).

Яъқуб алайҳиссалом ўғилларига: "Аллоҳнинг раҳматидан ноумид бўлманглар", деб айтганлар (Юсуф сураси, 87-оят).

Юсуф алайҳиссалом акасига бундай деганлар: "...хафа бўлма" (Юсуф сураси, 69-оят).

Шуъайб алайҳиссалом Мусо алайҳиссаломга: "...қўрқма" (Қосос сураси, 25-оят), дедилар.

Пайғамбаримиз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Ҳазрати Абу Бакр Сиддиқ розияллоҳу анҳуга: "Хафа бўлма, Аллоҳ, албатта, биз билан" (Тавба сураси, 40-оят).

Даврон НУРМУҲАММАД

"Солиҳ амал" атамаси Қуръони каримнинг 70 дан ортиқ ўринда зикр этилган.

مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ

"Эркакми ё аёлми – кимда-ким мўмин бўлган ҳолида бирор солиҳ амал қилса, бас, Биз унга ёқимли ҳаёт бахш этурмиз ва уларни ўзлари қилиб ўтган гўзал (солиҳ) амаллари баробаридаги мукофот билан тақдирлаймиз" (Наҳл сураси, 97-оят).

Солиҳ амалнинг ўзи нима? деган савол туғилиши табиий. Чунки солиҳ амал деганда доимо хаёлимизга намоз, рўза каби ибодатлар келади.

Кўплаб ҳадисларда савобли ишлар қаторида зикр қилинадиган бир қанча солиҳ амаллар ҳақида баён қилинади. Масалан, одамларга озор етказмаслик, йўл юзида ётган нарсани четга олиб қўйиш, яхшиликка буюриш, ёмонликдан қайтариш ва яна қанчадан қанча бизнинг назаримизда оддийгина туюлган амалларга тарғиб этилади.

Афсуски, кўпчилигимиз бу ишларга бепарво қараймиз. Аслида, инсоннинг амал дафтарини савобларга тўлдирадиган солиҳ амалларни ҳар куни, ҳар ерда қилиш имкониятига эгамиз. Фақат бунга озгина диққат-эътибор ва ихлос бўлса кифоя.

 Устоз Ҳомиджон ИШМАТБЕКОВ