Мусулмонлар орасида турли ихтилофларни қўзғаётган бемазҳабларнинг фаолиятлари ҳам ўзига хос. Одатда, ихтилофни қўзиган шахс одамларга кўринмайди. Балки ўз одамини юбориб, «фалончига мана бу саволни бер, у ундай деса, сен бундай дегин» қабилида гап ўргатади. Ҳалиги одам унинг айтганини қилиб, мусулмонлар ичида ихтилоф қўзғайди. Бу ҳолат бир эмас, бир неча кишидан, бир неча марта такрорлангандан кеийн, ихтилоф тарқалиб, ўз кучини кўрсата бошлайди. Баъзи одамлар, биз нотўғри иш қилаётган эканмиз деб, ихтилофчига ергашади. Бошқалари шубҳага тушади. Учинчиси: «Шу пайтгача қилган ибодатимиз нима бўлди?» дейди ва ҳоказо. Охири, одамлар орасида катта нохушлик содир бўлади.

Бу пайтда ихтилофчиларнинг «мулла»си ўзининг югурдакларига яна бошқа бир ихтилофни ўргатиб, уларни кишилар ичига юборишга тайёрлаётган бўлади. Югурдаклар эса, ўзларига айтилган, ихтилоф қўзғаш учун тўқилган сафсатани тўтиқушдек такрорлашга ошиқаётган бўладилар. Аммо аста-секин уларнинг сирлари фош бўлиб, башаралари кўпчилик ичида намоён бўлмоқда.

Муҳтарам имом домлаларимиздан бирлари масжидда намозхонларга бир масалани баён қилибди. У кишининг олдига бир одам келиб: «Сиз хато қилдингиз, аслида бундай бўлади», дебди. Домла: «Бу гапни қаердан олдингиз?» деса, «китобда бор», дебди. Имом домла: «Ўша китобни олиб келинг, ўқиб кўрайлик», дебди. Ҳалиги одам китобни олиб келиб, мазкур масала ёзилган жойини қўли билан кўрсатибди. Домла ўқиб кўрсалар, «Бу масалада мана бу гапни айтганлар ҳам бор», деб ихтилофчининг гапи ёзилган ва давомида: «Аммо бу гапнинг тўғриси бундай», деб домланинг гапи ёзилган экан. Домла: «Мана, мен айтган гап тўғри экан-ку», деб кўрсатсалар, ихтилофчи: «Мен ўқишни билмайман», дер эмиш. Араб тилини билмайдиган одам ўша тилдаги китобни кўтариб олиб, олим одам билан тортишгани келибди!

Кейинчалик, маълум бўлишича, ихтилофчиларнинг «мулла»ларига ҳам кўрсатмалар чет элдаги хўжайинларидан келар экан. Бошқача қилиб айтадиган бўлсак, дунё мусулмонлари орасида ихтилоф қўзғаш ишлари халқаро марказдан бошқариб борилмоқда. Эндиликда ихтилофчи бемазҳабларнинг «мулла»ларига марказдан факс, электрон почтада ёки интернет орқали кўрсатмалар келмоқда. Улар мазкур кўрсатмаларни таржима қилиб, югурдакларни кўтариб олиб, мўмин-мусулмонлар ичида ихтилоф уруғини сочмоқдалар. Ушбу сатрларда зикр қилинаётган ихтилофлар нафақат Ўзбекистон, Ўрта Осиё ёки МДҲ давлатларида, балки бутун дунёда мусулмонларнинг бошини қотирмоқда. 

Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф роҳимаҳуллоҳ.

“Ихтилофлар сабаблар ечимлар" китобидан.

Ҳабибуллоҳ домла Абдулғаффор

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази етакчи мутахассиси

Бугун, 4 август куни эрта тонгда Ҳадис илми мактабида “Ўзбекистон тарихи” фани бўйича тест синовлари бошланди.

Тест жараёни бошланиш олди хатми Қуръон дуоси қилиниб, ҳадис илмининг султони Имом Бухорий ва бошқа улуғларимиз ҳақига бағишланди. Сўнг абитуриентларга тест синовларини ўтказиш тартиби, жавоблар варақасини тўлдириш қоидалари тушунтирилди.

Тест синовларини шаффоф, очиқ ва ошкора ўтказилишини таъминлаш мақсадида Дин ишлари бўйича қўмита, Ўзбекистон мусулмонлари идораси, Олий ва ўрта таълим вазирлиги, Халқ таълими вазирлиги ва Тошкент ислом институтининг масъул ходимлари жалб қилинди. Тест саволлари натижалари экспертлар томонидан текшириб чиқилди.

Маълумот учун, тест саволлари Ўзбекистон мусулмонлари идорасида ташкил этилган Қабул ҳайъатида тажрибали педагог-ўқитувчилар томонидан тайёрланган. 

Эслатиб ўтамиз, кеча, 3 август куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги Ҳадис илми мактабида 2022-2023 ўқув йили учун “Араб тили” ва “Ҳадис ва мусталаҳул ҳадис” фанларидан ижодий имтиҳон ўтказилган эди.

Тест жараённи қуйидаги ҳаволалар орқали онлайн кузатишингиз мумкин:
Youtube 1: https://youtu.be/AsgmfGdBeLM 
Youtube 2: https://youtu.be/UeOOtyYnDsk 
Facebook: https://fb.watch/eGSBhP9Lq1/ 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Имом Бутий раҳимаҳуллоҳ

Абдуллоҳ Ғуломов таржимаси

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Ҳар бир Набийнинг ҳамроҳи бор, менинг жаннатдаги ҳамроҳим Усмондир”, деганлар (Имом Термизий ривояти).

* * *

Нубувват сўнг мушрикларнинг му­сул­монларга зулми ортиб борди. Ҳазрати Усмон ўн тўрт кишилик гуруҳ билан Ҳабашистон­га ҳижрат қилди. Ўн уч ки­шининг қўлида ҳассасидан бўлак ҳеч нарсаси йўқ эди. Улар­нинг барча хара­жатларини кўтарди.

Муҳожирлар Мадинага кўчиб ўтган­ла­ридан кейин аҳолининг сувга эҳтиёжи ку­чайди. Ўша вақтда энг катта қудуқлар­дан бири Румо бўлиб, у бир яҳудийга тегишли эди. Яҳудий қудуқнинг қатра сувини ҳам сотарди. Сув танқислигидан фойдаланиб нархини қимматлатди.

Буни кўриб Расулуллоҳ алайҳиссалом: “Бу қудуқни сотиб олиб, халқ билан бирга фойдаланган кишига жаннатда хайрли­роқ мукофот бор”, дедилар (Имом Насоий ривояти). Усмон розийаллоҳу анҳу: “Ё Расу­луллоҳ, мен сотиб оламан”, деди.

* * *

Табук ғазотида мусулмонлар қўшинини тўлиқ жиҳозлантирган инсон Усмон ро­зийаллоҳу анҳудир. Ибн Исҳоқ: “Усмон розийаллоҳу анҳу Табук жангчиларига шунчалик кўп пул сарфладики, ҳеч бир киши у зотчалик сарфлаган эмас”, деган. Усмон розийаллоҳу анҳу минг динор, 950 та туя ва 50 та от ҳадя қилди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Усмон бу иши билан асло зарар қилгани йўқ”, де­ганлар. Кейин: “Ким ночор аскарни қу­роллантирса, унга жаннат насиб бўла­ди”, деб башорат қилганлар.

* * *

Абу Бакр розийаллоҳу анҳу даврида қурғоқчиликдан одамлар қаттиқ изтиробга тушди. Шу вақтда Мадинага етиб келган ҳазрати Усмон карвони кўпчиликнинг эркин нафас олишига сабаб бўлди. Ҳазрати Усмон имкониятдан фойдаланиб молларини юқо­ри баҳода сотишни хаёлига ҳам келтирмасди. Мадина савдогарлари юкларни катта фойда эвазига кўтарасига сотиб олиш учун бир неча бор келишди. У зот ҳар гал: “Сиздан кўпроқ фойда берувчи Зот бор”, деган жа­вобни берди. Охири савдогарлар халифа Абу Бакр розийаллоҳу анҳуга шикоят қилишди. Халифа: “Эй Усмон, булардан ҳам кўпроқ фойда таклиф этган зот кимлигини мен ҳам билмоқчиман?” деб сўради. Усмон ро­зийаллоҳу анҳу: “Эй Халифа, ўша юксак зот – Аллоҳдир. Аллоҳнинг бир яхшилик эвазига ўн баробар фойда бериш ваъдаси бор. Одамлар ҳам гувоҳ бўлсин, карвонни Аллоҳ ризоси учун садақа қилдим. Уни хоҳ­лаганингиздек тарқатишингиз мумкин”, деди. Бундай воқеалар ҳазрати Усмон ҳаё­тида кўп бўлган.

Ҳижратнинг 26-йили Макка аҳолиси Эсон денгиз портини янгидан Жидда яқи­нидаги соҳилга кўчириш тўғрисида мас­лаҳатлашишди. Чунки шундай қилса, порт Маккага яқинроқ жойлашар­ди. Ҳаз­рати Усмон саҳобаи киромлар билан бир­га Жидда соҳилига бор­ди. У ерни синчиклаб ўрганиб, порт қуриладиган жойни кўрсатиб бер­ди ва: “Бу ер муборак соҳил бўл­син”, деб дуо қилди. Ўша давр­да барпо этишга асос солинган Жидда порти ҳанузгача Маккаи мукаррамага хизмат қилмоқда.

Яна ўша йили Каъба атрофидаги ҳовли­ларни сотиб олиб Байтуллоҳ­га қўшди. Кат­та кошонали хона­ларни барпо эттирди. Аллоҳнинг Бай­тул Ҳарамини биринчи бўлиб кен­гайтирган шахсга айланди. Шу­нингдек, жоҳилиятда теридан қи­линган Каъбапўшни олдириб, ўрни­га Миср ипак пахтасидан тўқилган оқ мато ёптирди.

Ҳижратнинг 24-йилида Мадина аҳолиси Усмон розийаллоҳу анҳу билан Масжиди Набавийни кен­гайтириш хусусида маслаҳат қил­дилар. Ҳаммалари эски масжид­ни бузиб, ўрнига кенг ва каттароқ масжид бино қилишга иттифоқ этишди. Сўнг ҳазрати Усмон пе­шин намозини халқ билан ўқиди. Намоз тугагач хутба қилди, сўнг: «Эй халойиқ! Мен ушбу масжидни бузиб, ўрнига янги, кенг, катта масжид қурмоқчиман. Гувоҳлик бериб айтаманки, Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг: «Кимки бир масжидни бино қилса, унга жан­натда бир уй бино қилинади», деганларини жуда кўп бор ўз қу­ло­ғим билан эшитганман. Мендан аввалроқ ўтган Умар ибн Хаттоб ҳам масжидни кенгайтирди. Бу ишим билан мен ўшаларга эргаш­ган бўламан», деди. Қурилиш ҳиж­рий 29 йилнинг Рабиул аввал ойи­да бошланиб, бир йилга бормай ни­ҳоясига етказилди.

Аллоҳ барчаларидан рози бўлсин.

“Хадичаи Кубро” аёл-қизлар ўрта

махсус ислом таълим муассасаси

ўқувчиси Сарвинисо

ШАМСУДДИНОВА тайёрлади.